Görevleri
Değeri para ile ölçülebilen davalarda, dava değeri 30.830 TL’den yüksek olan alacak ve tazminat davaları ile aşağıda listelenen diğer davalara bakmak (Parasal sınır 2015 yılı içindir. Parasal sınır her maliyılın başında Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerlendirme oranına göre değişmektedir).
Görev Yapan Kişiler
– Hâkim
– Yazı İşleri Müdürü
– Zabıt Kâtipleri
– Mübaşir
Asliye Hukuk Hâkiminin Görevleri
– Dava dilekçesini kaydedilmek üzere yazı işlerine havale etmek.
– Duruşma hazırlık tutanağı hazırlamak veya hazırlatmak.
– Duruşma gününü belirlemek.
– Duruşmaları yönetmek.
– Keşif ve tespit işlemleri yapmak.
– Bilirkişi incelemesi yaptırmak.
– Dosyayı incelemek ve karara bağlamak.
– Davalarla ilgili talepleri incelemek ve karara bağlamak.
– Gerekçeli karar yazmak.
– Yargılamayla ilgili diğer işlemleri yapmak.
– Yazı işleri müdürünün davanın harçlarının maktu veya nisbi olarakalınması konusunda tereddüde düştüğü durumlarda, konuya
ilişkin karar vermek.
Yazı İşleri Müdürü
Yazı işleri görevlilerinin hiyerarşik amiridir.
– Zabıt kâtibi ve mübaşir arasındaki ilişkileri düzenlemek.
– Mahkeme kaleminin denetimini yapmak.
– Gerekçeli karara ilişkin tebligat işlemlerini yerine getirmek.
– Kesinleştirme işlemlerini yapmak.
– Zabıt kâtipleri arasında iş bölümü yapmak.
– Hâkimin verdiği yetkiye dayanarak, hâkimin yokluğunda dava dilekçesini havale etmek.
– Yönetimi altında bulunan zabıt kâtipleri ve diğer memurları yetiştirmek.
– Dosyanın temyize gönderilmesi için gereken işlemleri yerine getirmek/getirtmek.
– Birinci sicil amiri olarak, mahkeme kalemi personelinin sicilini doldurmak.
– Harcın hesaplanması ve tahsiline ilişkin işlemleri yapmak (bulunan yerlerde bu görev Hukuk Mahkemeleri Veznesi tarafından yerine getirilmektedir).
– Dosyaya ait kıymetli evrak ve değerli eşyaların uygun yerde muhafazasını sağlamak.
– Hâkimin vereceği benzeri görevleri yerine getirmek.
Zabıt Kâtibi
Mahkeme kalemi işlerinin yürütülmesinde yazı işleri müdüründen
sonra gelen kişidir.
– Duruşma tutanaklarını hazırlamak amacıyla duruşmalara katılmak.
– Ara kararları yerine getirmek.
– Yazman olarak keşiflere katılmak.
– Gerekçeli kararları hâkimin bildirdiği şekilde metne dökmek.
– Yargılaması devam eden dosyaları düzenli ve eksiksiz bir şekilde muhafaza etmek.
– Tamamlanıp kesinleşen dosyaları arşive kaldırmak.
– Tarafların dosyaları incelemesine nezaret etmek.
– Karar ve tutanakları dikkat ve itina ile yazarak imzasız bırakmamak.
– Cevabı gelmeyen müzekkerelerin tekidini yapmak.
– Dizi pusulası düzenlemek.
– Harç tahsil müzekkerelerini yazmak.
– Hâkimin ve yazı işleri müdürünün vereceği benzeri görevleri yerine getirmek.
Mübaşir
Hâkimin duruşmanın düzen ve güvenliğine ilişkin talimatlarını
yerine getiren ve kalem işlemlerine yardımcı olan kişidir.
Görevleri
– Duruşma gününden önce, duruşması yapılacak dosyaları incelenmek
üzere hâkime götürmek.
– Günlük duruşma listesini yapmak ve görülebilecek bir yere asmak.
– Duruşma sırası gelenleri duruşma salonuna davet etmek.
– Duruşma salonuna alınanların durmaları gereken yerleri göstermek ve buna uyulmasını sağlamak.
– Yemin verilmesi ve kararın açıklanması başta olmak üzere, duruşma ve keşif esnasında izlenmesi gereken davranış kurallarını taraflara ve ilgililere açıklamak.
– Müzekkereler ve tebligatların ilgili kurum ya da kişilere ulaşmasını sağlamak üzere posta ve zimmet işlemlerini yerine getirmek.
– Duruşmanın kapalı yapılması kararı alındığında salonu boşaltmak.
– Hâkimin uygun bulduğu kişilerin dosyadan fotokopi almasına
yardımcı olmak.
– Ertelenen duruşma tarihini gösterir kağıt hazırlayıp taraflara vermek.
– Hâkimin görevlendirmesi ile yazı işleri müdürünün denetiminde
yazı işlerinde çalışmak.
– Hâkimin ve yazı işleri müdürünün vereceği benzeri görevleri yerine getirmek.
Davalar ve İşler
– Alacak Davaları
– Tazminat Davaları
– Kamulaştırma Bedeline İtiraz Davaları
– Yaş – İsim – Soyisim ve diğer nüfus kayıt düzeltilmesi Davaları
– İhtiyati Haciz- İhtiyati Tedbir Talepleri (7080 TL’nin üzerindeki alacaklar için)
– Vasiyetnamenin İptali Davaları
– Tapu İptali, Tescili ve Tashihi (düzeltilmesi) Davaları- Aile, Tüketici, İş, Ticaret, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemelerinin
bulunmadığı yerlerde bu mahkemelerin baktığı işlere bakmak.
Dava Akışı
– Dava dilekçesi ve ekinde delilleri mahkemeye sunulur.
– Havale (Dava veya talep dilekçesinin hâkim veya yetkilendirdiği
kişi tarafından imzalanmak suretiyle yazı işlerine gönderilmesi).
– Harç (Harca tabi davalarda Harçlar Kanunu ve Kanun’a Ek 1 nolu
tarife uyarınca davanın türüne göre maktu olan veya nispi olarak
hesaplanan bedelin mahkeme veznesine yatırılması).
– Masraf (dosya bedeli,tebligat ve posta giderinin mahkeme veznesine yatırılması).
– Tevzi (Birden fazla Asliye Hukuk Mahkemesinin bulunduğu yerlerde mahkemelere gelen dava veya taleplerin dağılımının yapılması).
– Dosya oluşturma (Evraklar tevzii bürosundan geldikten sonra
UYAP’a – mahkeme esasına kaydının yapılarak evrakların dosya
halinde düzenlenmesi).
– Duruşmaya hazırlık (tensip) zaptı hazırlama (Dava ya da talep dilekçesinin mahkemeye intikalinden itibaren 3 gün içerisinde, Taraflara duruşma gününün tebliği ile davetleri, dava dilekçesinde belirtilen delillerin toplanması için ara kararların alınması, varsa tedbir taleplerinin değerlendirilerek bu konularda karar verilmesi).
– Duruşma (Hâkim tarafından tarafların duruşma salonunda dilekçe
ve beyanlarının alınması, taleplerinin değerlendirilmesi ,tanık
beyanlarının tespiti, delil toplanması ve karar verilmesine ilişkin yargılama aşaması).
– Delillerin toplanması (Alınan ara karar gereği, tarafların dayandıkları delillerin toplanması ve keşif icrası, tanık dinleme ve bilirkişi incelemesine ilişkin yargılama aşaması).
– Karar (Delillerin toplanıp değerlendirilerek bir kanaate varılmasından sonra ulaşılan icrai sonuç).
– Gerekçeli kararın yazılma işlemleri Duruşmada kısa kararın açıklanmasından sonraki 15 gün içerinde kısa kararın dayanakları ile birlikte ayrıntılı olarak yazılması).
– Kararın taraflara tebliği [Gerekçeli karar yazıldıktan sonra, taraflardan ilgili masraf tahsil edildikten sonra (gerekçeli kararda gösterilen bakiye harç ve tebligat gideri) kararın tebligat kanunu hükümleri uyarınca taraflara hukuki süreleri başlatacak şekilde bildirilmesi].
– Temyiz edilmezse kesinleştirme işlemleri [Gerekçeli kararın taraflarına tebliğinden itibaren yasal süre içerisinde (15 gün) temyiz kanun yoluna başvurulmadığı takdirde icrai sonuç doğuracak şekilde kesinleştiğine ilişkin kararın altına şerh düşülmesi; süre geçmesine rağmen temyiz edilmemiş ise kararın kesinleştirilmesi].
– Temyiz edilirse temyiz harç ve masraflarının tahsili.
– Dosyanın temyiz için Yargıtay’a gönderilmesi.
Kaynak: UYAP
Fatmanur Toprak Saygıner / Maraş Avukat
